Cốp pha

1. Cấu tạo và công dụng của cốp pha

1.1 Cấu tạo của cốp pha

Cấu tạo của cốp pha bao gồm 3 phần là ván mặt, sườn cứng và các phụ kiện, cấu tạo chi tiết của 1 bộ cốp pha chuẩn như sau: 

• Ván mặt cốp pha: Phần được tiếp xúc trực tiếp với bê tông định hình khối bê tông khi chúng đóng rắn. Các tấm có thể là bằng gỗ, ván ép, ván nguyên khối, hay các vật liệu composite. 
• Sườn cứng cốp pha: Bản chất là hệ thống khung kim loại (thường là thép) hoặc gỗ được lắp ráp thành các hình dạng phù hợp với hình dáng của công trình bê tông. Sườn cứng sẽ là nền tảng để đặt các tấm cốp pha.
• Các phụ kiện cốp pha: Để giữ cho các ván mặt cố định và liên kết với nhau, chúng cần được gắn kết bằng các thanh gỗ, bulong, ốc vít hoặc các hệ thống gắn kết khác.

1.2 Chức năng của cốp pha

Hỗ trợ đúng hình dáng của công trình: Cốp pha được sử dụng để tạo nên hình dáng, kích thước và cấu trúc cần thiết cho phần bê tông cốt thép. Chúng đảm bảo rằng bê tông được đổ vào vị trí chính xác và theo các yêu cầu thiết kế.

Bảo vệ bê tông: Trong quá trình đổ bê tông, cốp pha bao phủ và bảo vệ lớp bề mặt bê tông khỏi các yếu tố môi trường như ánh nắng mặt trời, mưa, gió và bụi. Điều này giúp ngăn ngừa sự mất nước quá nhanh của bê tông và đảm bảo quá trình đóng rắn diễn ra một cách đồng đều.

Đảm bảo tính chính xác và chất lượng: Cốp pha giúp kiểm soát việc đổ bê tông một cách chính xác theo thiết kế, giảm thiểu sai sót và biến dạng không mong muốn. Điều này đảm bảo rằng phần bê tông cốt thép có độ cứng, độ bền và hình dáng đúng như mong đợi.

Tạo điều kiện cho việc làm việc và kiểm tra: Cốp pha cung cấp không gian cho công nhân để làm việc và kiểm tra trong quá trình đổ bê tông. Điều này giúp họ thực hiện các công việc như trải phẳng, xoa bóp bề mặt, và kiểm tra chất lượng một cách hiệu quả.

2. Phân loại cốp pha

2.1 Phân loại theo chất liệu

• Cốp pha gỗ: Gỗ là vật liệu truyền thống và phổ biến để tạo ra các tấm cốp. Gỗ dễ dàng cắt, hình dáng linh hoạt và giá thành phải chăng. Tuy nhiên, cốp pha gỗ có tuổi thọ hạn chế do bị ảnh hưởng bởi môi trường và các yếu tố khác..
• Cốp pha phủ phim (còn được gọi là cốp pha phủ nhựa, film-faced formwork) là loại cốp pha được tráng một lớp phim nhựa (thường là phim nhựa Phenolic hoặc Melamine) ở mặt bề mặt để cung cấp tính năng bảo vệ, độ bền cao và tính thẩm mỹ cho bề mặt bê tông cốt thép. Đây là một lựa chọn phổ biến cho việc đổ bê tông trong các công trình yêu cầu bề mặt bê tông có chất lượng cao. Tuy nhiên giá thành cao hơn so với loại cốp pha khác. Các tấm cốp pha được phủ 1 lớp phim trên bề mặt, kích thước tiêu chuẩn là 1.220mm x 2.440mm, độ dày tùy theo 12, 15, 17, 18mm.
• Cốp pha nhựa: Cốp pha nhựa composite là một lựa chọn mới và ngày càng phổ biến. Chúng được làm từ sợi thủy tinh và nhựa polymer, tạo ra các tấm cốp nhẹ, bền và không bị ảnh hưởng bởi môi trường như gỗ. Cốp pha nhựa composite có thể tái sử dụng nhiều lần và thường dễ dàng lắp ráp.
• Cốp pha nhôm: Cốp pha nhôm là một loại cốp pha được làm từ vật liệu nhôm hoặc hợp kim nhôm, thường được sử dụng để hỗ trợ quá trình đổ bê tông cốt thép trong các công trình xây dựng. Cốp pha nhôm có nhiều ưu điểm về trọng lượng nhẹ, tính năng tái sử dụng cao và khả năng lắp ráp nhanh chóng, làm cho nó trở thành lựa chọn phổ biến trong ngành xây dựng.
• Cốp pha thép: Cốp pha thép là một loại cốp pha được làm bằng vật liệu thép, thay vì sử dụng các tấm cốp pha truyền thống như gỗ hoặc nhựa composite. Cốp pha thép thường được sử dụng trong các công trình xây dựng cần tính bền vững cao, khả năng tái sử dụng, và yêu cầu khắt khe về độ chính xác trong việc đúc bê tông.

2.2 Phân loại theo cấu tạo

• Cốp pha cố định: Cốp pha cố định thường làm bằng gỗ, được gia công tại hiện trường. Khi chế tạo cốp pha, thợ thi công thực hiện theo từng bộ phận kết cấu của công trình nào đó để đổ bê tông. Sau khi bê tông đông cứng tháo ra thì không thể dùng cho công trình khác loại, muốn dùng cho công trình khác phải gia công lạị.
• Cốp pha định hình: Cốp pha định hình hay còn gọi là cốp pha luân chuyển được chế tạo định hình thành từng bộ phận, từng tấm tiêu chuẩn trong các nhà máy.  Khi thi công tại công trường, người ta liên kết với nhau bằng các phụ kiện tạo thành hình dáng chuẩn xác. Sau khi bê tông được tháo dỡ, cốp pha định hình được tháo nguyên hình đem đi thi công các công trình khác. Loại này cho phép sử dụng nhiều lần, tháo lắp dễ dàng, ít thất lạc, mất mát. Cũng vì vậy, loại cốp pha này còn được gọi là cốp pha tháo lắp hay cốp pha luân lưu.
• Cốp pha di động: Cốp pha di động là loại cốp pha không tháo rời từng bộ phận sau mỗi chu kỳ hoạt động, mà để nguyên di chuyển sang vị trí sử dụng của chu kỳ tiếp theo. Tất cả cốp pha di chuyển, dịch chuyển được (theo phương đứng hoặc phương ngang) là nhờ những thiết bị đặc biệt như: kích, tời, cần cẩu và những thiết bị liên kết
• Cốp pha ốp mặt: Cốp pha ốp mặt là loại cốp pha rất kiên cố. Cấu tạo loại cốp pha này có thể bằng bê tông cốt thép, bằng kim loại. Sản phẩm được dùng ở những công trình đặc biệt như công trình cách nhiệt, công trình chống bức xạ…
• Cốp pha đặc biệt: Dùng cho các công trình phụ thuộc vào phương pháp đổ bể tông; cốp pha rút nước cho bê tông; cốp pha tự mang tải, cốp pha lưu (chết), cốp pha cho bê tông đúc sẵn.

3. Hướng dẫn đóng, tháo dỡ và bảo quản cốp pha

3.1 Hướng dẫn đóng cốp pha

Quy trình đóng cốp pha chuẩn, đảm bảo kỹ thuật không chỉ giúp đảm bảo an toàn cho công trình mà còn đảm bảo chất lượng cho việc đổ bê tông công trình, quy trình chi tiết được thực hiện như sau:

Bước 1: Lập kế hoạch và thiết kế

• Xác định yêu cầu thiết kế cốp pha dựa trên kết cấu bê tông cần xây dựng.
• Vẽ kế hoạch thiết kế chi tiết về hình dáng, kích thước, và vị trí của cốt thép và cốp pha trên công trình.

Bước 2: Chuẩn bị vật liệu và dụng cụ

• Chuẩn bị tất cả các vật liệu cần thiết như ván mặt, cốt thép, thanh dẫn hướng, kẹp cốp, vít, dụng cụ cắt, khoan,…

Bước 3: Lắp đặt sườn cứng (nếu có)

• Nếu công trình yêu cầu, lắp đặt sườn cứng trước khi lắp ván mặt. Sườn cứng giúp định hình cốp pha theo đúng kích thước và hình dáng.

Bước 4: Lắp đặt ván mặt

• Đặt các ván mặt lên sườn cứng hoặc các khuôn cốp pha để tạo nên không gian cho việc đổ bê tông. Cốp pha thường là các tấm bằng gỗ, nhựa composite hoặc các tấm có lớp phủ phim nhựa để tạo bề mặt mịn và đẹp.

Bước 5: Lắp đặt cốt thép

• Lắp đặt và định hình cốt thép theo thiết kế vào vị trí. Cốt thép chịu tải trọng và cung cấp sự cố định cho cốp pha.

Bước 6: Lắp đặt hệ thống gắn kết

• Gắn chặt hệ thống kẹp cốp, thanh dẫn hướng và các phụ kiện khác để đảm bảo cốp pha không bị chuyển động trong quá trình đổ bê tông.
• Kỹ thuật và kiến trúc sư khảo sát và nghiệm thu lần cuối trước khi đổ bê tông. Ở giai đoạn này cần khảo sát kỹ độ dày bê tông và thẩm mỹ bên ngoài để việc nghiệm thu công trình đạt thuận lợi nhất.

3.2 Hướng dẫn tháo dỡ cốp pha

Cốp pha giàn giáo chỉ được tháo sau khi bê tông đạt được độ cứng lý tưởng nhất, chịu được trọng lượng của chính nó và các trọng tải liên quan trong quá trình thi công và sau thi công. Dỡ cốp pha, đà giáo cần chú ý kỹ thuật, tránh ứng suất đột ngột, va chạm mạnh và trực tiếp đến kết cấu bê tông. 

Một số bộ phận cốp pha, giàn giáo không chịu lực sau khi bê tông đóng rắn, có thể được tháo khi bê tông đạt cường độ > 50%daN/cm2. Trường hợp kết cấu bê tông ô văng, công xôn, sê nô chỉ được tháo dỡ cột chống và cốp pha đáy khi cường độ bê tông đủ mác thiết kế. Điểm này rất quan trọng!

Quy trình tháo dỡ cốp pha đảm bảo kỹ thuật, an toàn:

• Giữ lại toàn bộ đà giáo và cột chống ở tấm sàn nằm dưới lớp đổ bê tông.
• Tháo dỡ lần lượt từng cột chống và cốp pha, giữ lại một số cột chống an toàn cách nhau 3m.
• Với cốp pha giàn giáo chịu lực của kết cấu, chỉ được tháo khi bê tông đạt cường độ là 50% (7 ngày) với bản dầm, vòm có khẩu độ < 2m, đạt cường độ 70% (10 ngày) với bản, dầm, vòm có khẩu độ từ 2-8m, đạt cường độ 90% với bản dầm, vòm có khẩu độ lớn hơn 8m.

=> Cần chú ý đúng kỹ thuật để quá trình nghiệm thu diễn ra nhanh, gọn, lẹ.

3.3 Hướng dẫn bảo quản cốp pha

Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại cốp pha, với mỗi loại sẽ có những đặc tính riêng vì vậy phương pháp bảo quản cốp pha cho từng loại sẽ khác nhau. Tuy nhiên, cho dù loại cốp pha nào quý khách cũng lưu ý đến những nguyên tắc chung như sau:

• Khi tháo dỡ cốp pha cần chú ý đến việc không phá huỷ kết cấu của cốp pha, đối với những cốp pha bị móp méo hãy định hình lại về hình dạng ban đầu.
• Vệ sinh sạch sẽ cốp pha sau khi sử dụng.
• Chống thấm các góc cạnh đối với những loại cốp pha gỗ, ván ép phủ phim…
• Bảo quản cốp pha ở những nơi khô ráo, tránh ẩm ướt.
• Nên tiến hành kiểm tra thường xuyên để phát hiện kịp thời những hư hại trong quá trình bảo quản.

4. Hướng dẫn lựa chọn cốp pha đảm bảo chất lượng

Để đảm bảo cho việc mua cốp pha chất lượng bạn chỉ nên đặt mua cốp pha ở những địa chỉ uy tín, có kinh nghiệm trong lĩnh vực và cốp pha phải đảm bảo những tiêu chuẩn như sau:

• Cốp pha phải kín khít: để có thể chứa đựng được vữa bê tông tươi và lỏng
• Hình dạng, kích thước của cốp pha và vị trí lắp đặt chúng tại công trình phải đúng thiết kế khuôn.
• Khuôn đúc phải đảm bảo khả năng chịu lực cho đến khi bê tông đạt đến những giá trị cường độ có thể cho phép tháo dỡ khuôn.

Ngoài ra, nếu muốn khuôn đúc được tái sử dụng thì khuôn phải được thiết kế và chế tạo bền vững để có thể sử dụng được nhiều lần.

5. Địa chỉ cung cấp cốp pha uy tín

Nếu quý khách đang cần tìm một địa chỉ cung cấp cốp pha uy tín trên thị trường, hãy liên hệ ngay với Tân An Phát theo thông tin sau để được đặt mua những loại cốp pha đảm bảo chất lượng với mức chi phí cạnh tranh trên thị trường.

CÔNG TY TNHH SX TM DV XD TÂN AN PHÁT
Hotline: 0903.909.908 ( A.Phát ) - 0908.909.908 (Ms. Thuý)
Trụ sở công ty: 58/11 Quốc Lộ 1A – Tiền Lân – Bà Điểm – Hóc Môn -Tp.HCM (Mặt tiền quốc lộ 1A, cách ngã 4 Bà Điểm 500m hướng đi ngã 4 Gò Mây)
Email: tanphatnguyen1970@gmail.com
Website: giangiaoanphat.com